"Alcestis" Barcinonensis and Alcesta "Cento" : approaching a myth and a genre in Latin late antiquity

Alcestis barcelońską oraz centon Alcesta można bez przesady uznać za najważniejsze przykłady wykorzystania mitu o Alcestis w literaturze łacińskiej, przynajmniej jeśli ograniczymy się do tekstów zachowanych do naszych czasów, a nie tych znanych nam jedynie z niewielkich fragmentów lub poświadczeń u innych autorów. Są to zarazem – jeśli weźmiemy pod uwagę czas powstania – poematy obrazujące sposób czytania tego mitu u schyłku antyku, w okresie już naznaczonym kulturą chrześcijańską, jakkolwiek, co nie mniej intrygujące, żaden z nich nie oferuje nam stricte chrześcijańskiej reinterpretacji historii Alcestis i Admeta. Te dwa niewielkich rozmiarów utwory w znakomity sposób egzemplifikują również cechy, które można uznać za typowe dla poetyki i estetyki literackiej późnego antyku. Chodzi tu właśnie o kwestie kompozycyjne, o właściwości estetycznoliterackie, o warstwę intertekstualną, ową grę z tradycją, pełną finezji, uczoności i tego, co często w studiach literaturoznawczych określane jest jako swoista ‘samoświadomość poetologiczna’. Jeśli dodamy jeszcze fakt, że być może przynajmniej jeden z tych utworów wprowadza nas w świat antycznej literatury kobiecej (zresztą ze względu na sam temat przynależą tu w jakimś stopniu oba), chyba nie trzeba już dalej przekonywać, że zasługują na większą niż dotąd atencję z naszej strony.The Barcelona Alcestis and the cento Alcesta can be considered – with no exaggeration at all – two very important examples of the exploitation of the Alcestis myth in Latin literature. In addition – if we take into account the period when they were composed – they both show how the Alcestis myth was read in late antiquity, in a period already marked by the influence of the Christian culture, even though – and this is no less intriguing – none of them offers us a strictly Christian reinterpretation of the story of Alcestis and Admetus. The two minor poems on Alcestis exemplify remarkably well the features that might be considered typical of late antique poetics and literary aesthetics, with their compositional idiosyncrasies, rich intertextual texture, playfulness, finesse, learnedness, and an additional quality, often described in literary studies as ‘poetological self-consciousness’. If we add to all that the fact that at least one of the poems in question (possibly) introduces us into the world of ancient female literature (though, as a matter of fact, because of their specific topic this is peculiar to them both), we need not find further arguments to show that they deserve more scholarly attention on our part